Son Güncelleme Tarihi : Şubat 17, 2023

Özkaya Tıp Merkezi endokrinoloji tıbbi birimimizde vücudun hormon salgılayan iç salgı bezlerini kapsayan bütün hastalıkların tanı ve de tedavileri ile ilgili hizmetler verilmektedir. Endokrinoloji, bu iç salgı bezlerinin salgılamış oldukları hormonların azlığı, fazla olması, metabolizma hastalıkları ve bu bezlerde oluşan tümörler ile ilgilenmektedir.

Endokrin sisteminde yer alan salgı bezleri ise:

• Paratiroid,
• Hipofiz,
• Hipotalamus,
• Tiroid,
• Pankreas,
• Yumurtalıklar,
• Böbreküstü bezi, yağ dokusu, damar iç duvarını döşeyen hücreler olarak belirtilebilmektedir.

Endokrin sistemi hastalıkları ile ilgilenen uzman doktorlara endokrinoloji uzmanı denilmektedir. Bu alanda uzmanlaşmış doktorlar 6 yıl süren tıp fakültesi eğitiminden sonra 4 ila 5 yıl süresince iç hastalıkları ihtisası yapmaktadırlar. Sonrasında da 3 yıl süreyle endokrin bölümü içinde bir eğitim alırlar. Öncesinde muayene eden doktorun endokrin sistem ile ilgili bir sorun olduğunu gördüğünde hasta, endokrinoloji uzmanına yönlendirilmesi yapılmaktadır.

Çocuk Çağı Endokrinoloji Hastalıkları

Çocuk endokrinoloji uzmanları, doğumdan itibaren 19 yaşına kadarki süreçte yer alan çocuk ve ergenlik dönemlerinde ortaya çıkan hormonal bozukluklar ile ilgilenmektedir. Çocukların sağlıklı bir şekilde büyümesini, ergenlik sürecinin sağlıklı ilerlemesini ve sonunda da erişkin döneme geçişini izlemektedirler.

Doğum sonrası büyüme, doğum ağırlığının az olması, kısa boy doğum gibi durumları izler ve onların sağlıklı bir şekilde büyümesi takip edilmektedir. Büyüme dönemlerinde de boy kısalığı büyüme hormonu eksikliğine bağlı olup olmadığı incelenir. Bu gibi durumlarda muhakkak vakit kaybetmeden tedavi görülmesi gerekmektedir.

Büyüme plağı kapandıysa, hormon tedavisi şansı kalmayabilmektedir. Aynı şekilde yaşıtlarına oranla oldukça uzun boylu çocukların da izlenmesi gerekmektedir.

Erken ergenlik dönemi bulguları arasında sağlık açısından bir neden olduğu gibi durumlarda tanı konulması ve tedavinin başlatılması tavsiye edilmektedir. Eğer 14 yaş sonrası ergenlik bulguları gözlenmediyse de gecikmiş ergenlik nedenleri araştırılmalıdır.

Ergenlik dönemlerinde genel olarak hormonal nedenlerden ötürü şikayetler çıkmaktadır. Meme sorunları, polikistik over ya da fazla tüylenme gibi durumlar da endokrinoloji alanına girmektedir.

Ailesinde tiroid ya da guatr hikayesi olan çocuklarında izlenilmesi gerekmektedir. tiroid, zeka gelişimi, uzama, kemik gelişimi gibi birçok etkiye sahip son derece önemli bir hormondur.

Çocukluk çağı diyabeti, doğumdan itibaren erişkin dönemine kadar herhangi bir yaşta görülebilmektedir. Tedavisi hayat boyu ve insülin ile mümkün olmaktadır. Tedavinin yapılmaması ya da geciktirilmesi komaya girmeye ve ölüme dahi neden olabilmektedir.

Hormonal bir hastalık çocukluk çağında obeziteye neden olabilmektedir. Genetik nedenlerden dolayı çocuk, kilo almaya yatkın olmaktadır. Raşitizm de doğuştan metabolik hastalıklar nedeniyle gelişebilmektedir.

Adrenal bez hormon hastalıkları da çocukluk çağında görülebilmektedir. Bu hastalık doğuştan ya da sonradan da kazanılabilmektedir. Böbrek üstü bezlerinden salınan hormonlar, kalp, cinsiyet ve üreme gibi işleyişlerde etkili olmaktadır. Bu nedenlerle oluşabilecek hastalıkların tanı ve tedavisinde de çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı ilgilenmektedirler.

Bebek doğumunun ardından ilk bakışta bebeğin kız ya da erkek denilememesine neden olan gelişim bozuklukları da cinsel farklılaşma sorunlarını beraberinde getirmektedir. Bu gibi durumlar da çocuk endokrinoloji uzmanları tarafından incelenmektedir.

Özkaya Tıp Merkezi endokrinoloji tıbbi birimimizde çocuk hastalarımıza yönelik de tanı ve tedaviler hizmeti verilmektedir. İlgili şikayetlerin doktor tarafından muayene edilmesi sonrasında talep edilen testler ile kesin tanı konulmakta ve sonrasında da gerekli tedavi süreci planlaması yapılmaktadır. Hastalığa göre tedavi çeşidi, uygulamaları ve de ilaçları belirlenmektedir.

Ancak çocukların erişkin döneme geçişe kadar çocuk endokrin uzmanlarına görülmeleri sonrasında da endokrin uzmanlarına görünmeye de devam etmeleri gerekmektedir. Çocuk diyabeti, hormonal tedavi gibi rahatsızlıklara sahip olan gençlerin hiç aksatmadan kontrollerini yaptırması tavsiye edilmektedir. Aksatılmaması gereken kontroller sayesinde tedaviye devam edilmesi gerekmektedir.

Endokrinoloji Tedavi Yöntemleri

Endokrinoloji tedavi yöntemleri arasında öncelikle belirtilen şikayetlere göre bazı testlerin yapılması gerekmektedir. Bu testlerin ardından çıkan sonuçlara göre uzman doktorlarımız gerekli değerlendirmeleri yapmakta ve akabinde de ilgili tedavi süreçlerini başlatmaktadırlar.

Hormon testleri, hormon düzeylerini, hangi salgı bezinde bir problem olduğunu ve bu hormon dengesizliklerinin nedenlerini belirlemek amacıyla yapılmaktadır.

Kan ve idrar testleri, uyarı ve baskılama testleri yapılabilmektedir. Herhangi bir tümör şüphesi var ise tümörün nerede olduğunu belirlemek için bazı görüntüleme taramaları da istenebilmektedir. Kalıtsal bir rahatsızlıktan şüphelenildiği takdirde de gen testleri de yapılabilmektedir.

Yapılan bu testlerden bazıları ise şunlardır:

• Büyüme Faktörleri: GH (hGH, Somatotropin, STH), IGF-1 (Somatomedin C) ve IGFBP-3
• Metabolizma: 5-Hidroksi İndol Asetik Asit (5 HIAA), 5-Hidroksitriptamin (Serotonin), C-Peptide, Gastrin, VMA (Vanilmandelik Asit), İnsulin Direnci (HOMA-DR), İnsülin, Leptin, Normetanefrin ve Metanefrin.
• Tiroid Fonksiyonu: Anti-tiroglobulin, Thyroglobulin, Free T3, T4, Tiroid Peroksidaz Antikoru, Total T3, TSH ve TSH Reseptör Antikoru(TSH Reseptör, TRAb, TRAC)
• Diyabet: Adacık hücre antikoru (ICA), Adiponektin, Anti-GAD, Anti-İnsülin Antikoru, D-3 Hidroksibütirat ve NEFA (Non-esterified fatty acids) gibi testler yapılmaktadır.

Laboratuvar testleri dışında da bazı tetkikler istenebilmektedir. Bunların arasında manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, ultrasonografi ve radyoizotop tarama bulunmaktadır.

Birçok farklı test ile diğer birçok farklı şikayetlerin neden olduğu hastalıklara yönelik tanı testleri yapılmaktadır. Böylece gerekli tedaviye başlanılması mümkün kılınmaktadır.

Endokrinoloji Hangi Hastalıklara Bakar?

Özkaya Tıp Merkezi endokrinoloji bölümümüzde tanı ve tedavisi bulunan hastalıkların bazıları şunlardır:

Şişmanlık (Obezite)

Beden kitle indeksinin otuzun üzerinde olması ya da vücut yağ oranının olması gerektiği orandan çok daha fazla olması şeklinde sağlık sorunu olarak tanımlanmaktadır. Hem dünyada hem de ülkemizde oldukça karşılaşılan bu obezite hastalığı, genel olarak dengesiz beslenme ile gelişim göstermektedir. Ancak endokrinoloji hastalıkları da buna neden olabilmektedir.

Tiroit bezi, yumurtalıklar ve hipofiz bezine ilişkin rahatsızlıklar obezite hastalığının gelişmesine neden olabilmektedir. Bu durumlarda obeziteye neden olan endokrinoloji hastalıkları belirlendikten sonra bir tedavi planı uygulanmaktadır. Ardından da diyetisyen eşliğinde ideal ve sağlıklı kilolarına gelmeleri sağlanmaktadır. İleri düzey obezite hastalıklarında ise mide küçültme ya da tüp mide gibi cerrahi operasyonlar ile süreç desteklenebilmektedir.

Metabolizma Hastalıkları

Genetik ya da çevresel faktörler ile gelişen bel çevresi kalınlığı, yüksek tansiyon ya da kan şekeri yüksekliği gibi riskleri barındırmaktadır. Hastanemizde gerekli metabolik taramalar yapılarak teşhis konulmaktadır. Ardından da hastaya yönelik tedavi süreci başlatılmaktadır.

Diyabet (Şeker Hastalığı)

Endokrinoloji tıbbi birimimizde en sık teşhis ve tedavisi yapılan hastalıklardan biridir. Pankreas tarafından yeterli insülin hormonunun üretilememesi nedeniyle kan şekerinin yükselmesi ve idrarda şekere rastlanması şeklinde gelişim gösteren bir hastalık çeşididir.

Üç çeşit diyabet türü vardır. Bunlar arasında insüline bağımlı ise Tip-1; insülin direnci ile gelişim gösterdiyse, Tip-2 ve son olarak da hamilelikte ortaya çıktıysa gebelik şekeri olarak tanımlanmaktadır. Tedavisinde ise anti-diyabetik ilaçlar ile insülin hormonu enjeksiyonları yapılarak kan şekerinin normal aralıklarda tutulması sağlanmaya çalışılmaktadır.

Hipoglisemi (Düşük Şeker)

Düşük kan şekeri olarak tanımlanmaktadır. Kan şekerinin 50 mg/dL’nin altına inmesi durumlarında hipoglisemiden bahsedilmektedir. Endokrinoloji uzmanları tarafından önerilen ilaç uygulamaları ile tedavi edilmektedir.

Hormon Dengesizlikleri Tanı ve Tedavisi

Endokrin bezlerinin bazılarının ya da birkaçının etkilediği durumlar olarak alışkanlıklar ve de çevresel etkenlerin de neden olduğu hormonal dengesizlikler endokrinoloji uzmanları tarafından gerekli görülen hormon tetkiklerin yapılması ile tanı konulmasının ardından hastaya yönelik tedavi planlaması yapılmaktadır.

Metabolik Kemik Hastalıkları (Osteoporoz)

Düşük kemik kütlesi ya da kemiğin mikro yapılarındaki bozulmalardan dolayı oluşan metabolik bir hastalıktır. Endokrinoloji uzmanları tarafından önerilen ilaç uygulamaları ile tedavi edilmektedir.

Hipofiz Hastalıkları

Hipofiz bezinin salgıladığı hormonların az ya da aşırı salgılanması sonucu ortaya çıkmaktadır. Hipofiz yetmezliği, hipofiz tümörleri gibi sonuçlara neden olmaktadır. Endokrinoloji uzmanlarımız tarafından gerekli görülen tetkiklerin yapılması ile tanı konulmasının ardından hastaya yönelik tedavi planlaması yapılmaktadır.

Tiroid Hastalıkları

Tiroidin salgıladığı hormonların az ya da aşırı salgılanması sonucu ortaya çıkmaktadır. Endokrinoloji uzmanlarımız tarafından gerekli görülen tetkiklerin yapılması ile tanı konulmasının ardından hastaya yönelik tedavi planlaması yapılmaktadır.

Guatr

Tiroidin anormal bir şekilde büyümesi nedeniyle gelişen bir hastalık çeşididir. Gerekli testler yapıldıktan ve de teşhis konulduktan sonra endokrinoloji uzmanları tarafından önerilen ilaç uygulamaları ile tedavi edilmektedir.

Prolaktin

Hipofiz bezi tarafından salgılanan bir hormon türü olarak kadınlarda hamilelik sürecinde meme bezlerinin gelişmesini ve sonrasında da süt üretimini sağlamaktadır. Erkeklerde prolaktin seviyesinin yükselmesi ise cinsel isteksizlik, kısırlık ya da sperm kalitesinin düşmesi gibi nedenlere de yol açabilmektedir.
Hastanın şikayetleri dinlendikten sonra endokrinoloji uzmanlarımız tarafından istenilmekte olan tetkiklerin ardından gerekli görülen tedavi süreci başlatılmaktadır.

Erken Ergenlik Sorunları

Hormonların fazla çalışmasından dolayı oluşabilen erken ergenlik sorunları ile ilgili olarak endokrinoloji bölümümüzde gerekli tanının konulabilmesi için gerekli hormon testleri yapılmaktadır. Sonuçlar endokrinoloji uzmanlarımız tarafından değerlendirerek tedavi planlaması yapılmaktadır.

Büyüme ve Gelişme

Hormonların az ya da çok çalışması büyüme ve gelişme sürecini etkilemektedir. Bu nedenle hasta şikayetleri ve de durumu baz alınarak yapılacak tetkikler ile uygulanacak tedavi yöntemleri belirlenmektedir.

Multiple Endokrin Yetmezlik

Endokrin sisteminde görülen tümörler olarak tanımlanmaktadır. Hastanemiz uzman doktorları tarafından yapılan teşhisler sonrasında gerekli tedavi süreci başlatılmaktadır.

Hormon Eksikliğine Bağlı Boy Kısalığı

Hormonların az çalışmasından ötürü kaynaklanan bu durumda endokrinoloji uzmanları gerekli görülen tetkikleri hastadan istemektedirler. Akabinde de gerekli görülen tedavi süreci başlatılmaktadır.

Polikistik Over

Metabolik bir sendrom olarak kadınlarda görülen bir hastalıktır. İnsülin direnci sonucunda baş gösterebilen bir hastalıktır. Tedavi süresi endokrinoloji uzmanlarımızın önerdiği planlamada ilaç uygulamaları yapılmaktadır. İlaç uygulamaları ile kontrol alınabilmekte ve kilo kontrolü ile de düzelmesi amaçlanmaktadır.

Adet Düzensizlikleri

Adet düzensizlikleri de hormonların dengesizliğinden kaynaklı olabilmektedir. Tanı konulduktan sonra gerekli tedavi süreci başlatılmaktadır. Önerilen ve de uygun görülen ilaç uygulaması ile tedavi desteklenmektedir.

Hirsutizm (Kıllanma)

Androjen hormonun üretimi ya da duyarlılığın artması sonucu kadınlarda görülen bir durumdur. Ancak yumurtalık kanseri, kistleri ya da tiroid hastalıkları gibi nedenlerle de görülebilmektedir. Hastalığın nedeninin ortadan kalkması sonucunda tedavi edilebilir.
Hormonal nedenlerden ötürü oluştuysa ilaç tedavisi uygulaması yapılmaktadır. Gerekli görülen tetkikler ile teşhis konulduktan sonra endokrinoloji uzmanlarımızın önerdiği planlamada ilaç uygulamaları yapılmaktadır.

Böbrek Üstü Bezi Hastalıkları

Adrenalin bezindeki hormonlarının az ya da çok çalışması birtakım hastalıklara neden olmaktadır. Bu nedenle şikayetler üzerine yapılan tetkikler, tanı konulmasını sağlamaktadır. Tanı konulduktan sonra gerekli olan tedavi süresi başlatılmaktadır.

Erkekte Yumurtalık Bozuklukları

Hormonal sistemde oluşan bozukluklar bu gibi rahatsızlıklara neden olabilmektedir. Bu nedenle gerekli hormon testleri yapıldıktan ve de hormonal nedenler saptandıktan sonra ilgili tedavi süreci başlatılmaktadır. Kullanılması gereken ilaçlar ile ilgili detaylı bilgilendirmeler hekimlerimiz tarafından hastalarımıza anlatılmakta ve de tedavi süresince bilgilendirmeler ile kontroller sağlanarak takip edilmektedir.

Nodül

Genel olarak tiroit bezinin kronik, uzun süren iltihabı olarak oluşabilmektedir. Teşhis konulduktan sonra endokrinoloji uzmanlarımız tarafından değerlendirerek tedavi planlaması yapılmaktadır.

Paratiroid Hastalıkları

Para-tiroid bezleri kandaki kalsiyum düzeyinin uygun değerlerinde kalmasına yardımcı olmaktadır. Herhangi bir değişim para-tiroid hastalıklarına neden olabilmektedir. Bu nedenle hastanemizin endokrinoloji uzman hekimleri tarafından gerekli tetkikler yapılmak ve de teşhis konulduktan sonra hasta bilgilendirmesi sağlanmaktadır. Tedavi sürecinin hasta ile paylaşılması ile de gerekli süreç başlatılmaktadır.

Endokrin Hipertansiyon

Hormon fazlalığının ya da azlığının neden olduğu kan basıncı yüksekliklerine denilmektedir.

Aşırı Terleme

Hormon dengesizlikleri nedeniyle de oluşabilen aşırı terleme yapılan testler sonucunda neden tanısı konulmasıyla bölümümüz uzmanları tarafından tedavi edilebilmektedir.

Aşırı Boy Uzaması

Büyüme hormonunun fazla çalışması nedeniyle görülen bir durumdur. Bölümümüz endokrinoloji uzmanları tarafından yapılan gerekli testler sonucu tedavi süreci başlatılmaktadır.

Multiple Endokrin Neoplazi

Kimi endokrin dokularda benign veya malign tümörlerinin oluşumu ile baş gösteren hastalığa denilmektedir.

Endokrinolojinin Önemi

Endokrinoloji, kalıtımsal ya da çevresel nedenlere bağlı olarak gelişebilen hastalıkların tanı ve tedavi işlemlerinde klinik uzmanlık alanına girmektedir.

Hormonlar, vücudumuzda birçok işlevin yerine getirilmesini sağlamaktadır. Bu hormonların üretimini sağlayan iç salgı bezleri ile endokrin sistemi oluşumunu sağlamaktadır. İç salgı bezlerinin yetersiz salgılanması, hiç salgılanmaması ya da fazla salgılanması bazı hormonal hastalıklara neden olabilmektedir.

Herhangi bir rahatsızlık olduğu durumlarda mutlaka doktora gidilmeli ve de gerekli testlerin yapılmasının ardından da tedavi sürecine başlanmalıdır.

Birçok hastalığın nedeni ya da sonucu olabilen hormonlar, göz ardı edilmemesi gereken sonuçlara yol açabilmektedir. Kimi hastalıkların sonucunda da hormonal bozukluklar baş gösterebilmektedir. Anoreksiya nervoza ve bulimia nervoza gibi hastalıkların sonucunda da bu hormonal dengesizlikler görülebilmektedir. Bu nedenle endokrinoloji uzmanlarını da içeren bir tedavi yöntemi uygulaması bu tip hastalara yapılmaktadır.

Aynı zamanda kan yağları da metabolik hastalıkların başlıca nedenleri arasındadır. Kanda bulunan yağ seviyelerinin dengesizliği, kolesterol ve trigliserid gibi hastalıklara da neden olabilmektedir. Aynı zamanda en bilinen hormonal bozukluklar arasında yer alan tiroit bezinin iyi çalışmaması, hiperprolaktinemi, polikistik over sendromu ve tiroit bezi hastalıkları bulunmaktadır.

Hormon testleri kan tahlillerinden oluşmaktadır. Hormon testleri gerekli görüldüğü takdirde tekrarlanabilmektedir. Sonucunda bir hormon bozukluğu çıkıyorsa soruna göre tedavi uygulaması yapılmaktadır. Tek bir hormon bozukluğu olabileceği gibi aynı anda birkaç hormonal bozukluk da oluşabilmektedir. Bu gibi durumlarda farklı ilaçların aynı anda alınması durumunda gerekli görülebilmektedir.

Özkaya Tıp Merkezi olarak endokrinoloji bölümümüzde yer alan uzman hekimlerimizin muayeneleri doğrultusunda ilgili testler yapılmakta ve de hastalarımız sonuçlar ile ilgili olarak detaylı bir şekilde bilgilendirilmektedirler. Hormonal bozukluğun neden olduğu tanıya göre hastalığın ne olduğu belirlenmekte ve ona göre tedavi süreci başlatılmaktadır.

Endokrinoloji uzmanlık alanı içerisinde yer alan hastalıklardan herhangi birine veya farklı bir hastalığa sahipseniz gerekli muayenelerden geçmeniz uzman hekimlerimizce tavsiye edilmektedir.

Hastanemizde yapılan muayene sonrası ve akabinde istenilen tanı testlerinin sonuçlarının da değerlendirilmesi ile uzman hekimimiz tarafından verilecek tavsiyeler doğrultusunda tedavi sürecine karar verilmektedir.

Hastalığın erken teşhis edilmesi tedavi edilmesi açısından çok daha kolay olmasını sağlamaktadır. Böylece ileride oluşabilecek daha ciddi problemler ile karşılaşma ihtimalinin azalmasına da yardımcı olacaktır.

Endokrinoloji konusunda hastanemiz, gerekli görülen öncelikle hormon testleri ve sonrasında olası durumda istenebilecek olan radyolojik görüntüleme yöntemleri ve diğer tüm tanı test olanaklarına sahip olarak son teknoloji ekipmanlar ile hizmet vermektedir.