Son Güncelleme Tarihi : Şubat 13, 2024
Anne adaylarının doğumla ilgili en büyük endişelerinin başında bebeklerinin sağlığından sonra doğum sırasında yaşanan sancılar geliyor. Prenses doğum olarak da bilinen Epidural doğum hem normal doğum hem de sezaryen ameliyatlarında kullanılabiliyor. Doğum anına şahitlik edilmesine de olanak da sağlayan epidural doğum sayesinde anne adayları ağrı, sancı ve kasılma olmadan bebeklerini kucaklarına alabiliyor. Özkaya Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü, normal doğum korkusu ortadan kaldıran Epidural doğum hakkında bilgi verdi.
Epidural Doğum Nedir?
Epidural doğum ağrısız, sancısız bir doğum imkanı sağladığı için halk arasında prenses doğum olarak da bilinmektedir. Epidural anestezi doğum eylemi sırasında yani normal doğum ya da sezaryen ameliyatı sırasında ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan özel bir anestezi şeklidir. Epidural anestezi ile gerçekleştirilen doğumlar epidural doğum olarak isimlendirilmektedir.
Epidural Doğum Nasıl Olur?
Epidural doğum hem vajinal yani normal doğum olarak hem de sezaryen ameliyatlarında kullanılabilir. Normal doğum olarak planlanmışsa bölgesel olarak anne adayına anestezik madde verildikten sonra yani belden aşağı kısmının hissiyatı azaldıktan sonra yapılan doğum şeklidir. Doğum sezaryen ameliyatıyla gerçekleşecekse epidural anestezi uygulandıktan sonra doğum yapılır. Epidural doğum sırasında anne adayının bilinci yerindedir, çevreyi görür ve doğum anını gözler.
Normal doğumlarda Epidural anestezinin uygulanma anı önemlidir. Aktif doğum başladığı anda yani rahim ağzı açıklığı belli bir yere geldikten ve doğum ağrıları oturduktan epidural anestezi uygulanmalıdır. Bu andan itibaren anne adayı her hangi bir ağrı hissetmeden rahim açılır ve doğum gerçekleşir.
Epidural Doğum Ne Zaman Yaptırılabilir?
Epidural doğum eğer normal vajinal doğumsa aktif doğum başladıktan sonra yani rahim ağzı açıklığı belli bir genişliğe ulaştıktan ve ağrılar oturduktan sonra epidural anesteziyle epidural doğum başlatılır.
Herkes Epidural Doğum Yapabilir Mi?
Epidural anestezi herkese uygulanamayabilir. Bazı durumlarda epidural anestezi uygulanması mümkün olmayabilir. Bu durumlar genel olarak şu şekilde sıralanabilir;
- Epidural anestezi için iğnenin batırılacağı bölgede enfeksiyonu olan anne adaylarına epidural doğum yaptırılamaz.
- Anne adayının nörolojik hastalık şüphesi varsa epidural doğum yani epidural anestezi yapılması uygun olmayabilir.
- Trombosit yani pıhtılaşma hücreleri düşük olan anne adaylarında epidural doğum uygun değildir.
- Ciddi kanaması olan anne adaylarının epidural doğum yaptırması tavsiye edilmemektedir.
- Aşırı kanama ya da diğer nedenlere bağlı olarak tansiyon düşüklüğü yaşayan anne adaylarında da epidural doğum düşünülmemektedir.
- Kullanılacak anestezi maddelerine karşı alerjisi olan kişilerde epidural doğum yapılamaz.
Doğum Sırasında Epidural Anestezinin Etkisi Nasıldır?
Vücutta tüm organlarda ağrı algılayıcıları vardır. Bu ağrı algılayıcıların amacı vücuda ağrı ortamı geldiğinde beyne haber verip vücudu ağrı yapan olaydan uzaklaştırmaktır. Epidural anestezi yapıldığında vücuda ağrı geldiğinde omuriliğe bu ağrılı uyaranları ulaşır. Fakat Epidural anestezi sayesinde beyne ağrıyı ileten lifler geçici olarak uyuşur. Doğal olarak anne adayı omuriliğe ağrı gelse bile bu ağrılar beyne ulaşmadığı için ağrıyı hissetmemektedir. Doğal olarak doğum sırasında yaşanan ağrılar, rahim kasılmaları ya da doğumda bebeğin çıkması için vajinal duvar kesildiğinde yaşanan acı hissedilmemektedir. Aynı şekilde sezaryen ameliyatı sırasında epidural anestezi kullanıldıysa anne adayı karın kaslarının kesildiğini hissetmez. Ameliyat sırasında baskı ve dokunma hissi vardır ancak ağrı hissi yoktur.
Epidural Normal Doğumla Epidural Sezaryenin Farkı Nedir?
Epidural anestezi bakımından yapılan işlem aynıdır. Ancak normal doğumda epidural anestezi kullanılacaksa hemen yapılmaz. Epidural anestezinin yapılması için aktif doğumun başlaması beklenir. Epidural sezaryende ise epidural anestezi yapılır yapılmaz sezaryen ameliyatına başlanabilir. Epidural anestezinin yapılış tekniği açısından arada hiçbir fark yoktur. Epidural normal doğum ile Epidural sezaryen arasında sadece zamanlama farkı bulunmaktadır.
Epidural Doğumun Avantajları Nelerdir?
Epidural doğumun vajinal yani normal doğumdaki avantajları ile sezaryen doğumdaki avantajları birbirinden farklıdır.
Epidural normal doğumun avantajları genel olarak şu şekilde sıralanabilir;
- Epidural normal doğumda anne adayı doğum ağrılarını hissetmez. Bu yüzden Epidural doğuma prenses doğum da denmektedir.
- Anne adayı epidural normal doğumda bebeğin çıkışı sırasındaki epizyo denilen kesiyi hissetmez.
- Epidural normal doğum da anne adayı bebeğin çıkış anındaki ağrıyı da hissetmez.
- Epidural normal doğumda, doğum sonrasındaki epizyon kesiyi dikerken ki acıyı ve plasenta denilen çocuğun eşinin çıkartılırken ki acı hissedilmemektedir.
- Doğum sonrasında yaşanan rahmin küçülmesine bağlı yaşanan rahim kasılmaları anne adayı tarafından hissedilmemektedir.
Epidural sezaryenin avantajları genel olarak şu şekilde sıralanabilir;
- Anne adayı doğum sırasında genel anestezi almadığı için doğum anına şahit olabilir. Ameliyat sırasında eşi yanında olur. Bebeğin doğduğunu ve ilk ağladığını görebilir. Bebeğini eline alıp temasta bulunabilir.
- Epidural anestezi sayesinde doğum anındaki hiçbir ağrı ve acıyı hissetmez.
- Doğum sonrasında anne adayı odasına gediğinde bebeğini kucağına alıp kolaylıkla emzirebilir.
- Anne adayı ağrı hissetmediği için sezaryen sonrası oluşabilecek ağrıları saatlerce hissetmez. Anne adayı sezaryen ameliyatından sonra ayaklarını, karnını ve rahmini hissetmeye başladığı zaman ağrının etkisi geçmiş olur.
Hem normal hem sezaryen doğumda anne adayı doğumun yarattığı şiddetti ağrı ve acıların hiçbirisine maruz kalmamaktadır. Bu yüzden adı prenses doğumdur.
Epidural Anestezi Nedir?
Epidural anestezi, omuriliğin etrafını en dıştan saran zarın etrafındaki epidural bölge denilen alana uygun bir bölgesel anestezik ilaç ve beraberinde narkotik ağrı kesici verilmesidir. Anne adayı yan yatar ya da oturur durumdadır. Belde iğnenin girileceği bölge mikrop öldürücü ile temizlenir. Sonrasında oldukça ince bir iğneyle epidural bölgeye girilerek anestezik ve ağrı kesici ilaçlar verilir. Gerektiği durumlarda anestezik madde takviyesi yapabilmek için kalıcı katater yardımıyla işlem gerçekleştirilir.
Epidural Anestezi ve Analjezi Kimlere Uygulanabilir?
Epidural anestezi ve analjezi;
- Kan pıhtılaşma hücreleri yani trombositleri normal seviyelerde olan
- Anestezi yapılacak bölgede enfeksiyonu olmayan
- İleri derecede kilolu veya morbit obez olmayan
- İleri derece skolyozu ya da bel fıtığı olan hastalara uygulanması ancak anestezi doktorunun uygun gördüğü zamanlarda olabilir. Bunun dışında bütün hastalara uygulanabilir.
Epidural Doğum ile Spinal Doğum Arasındaki Farklar
Epidural doğum ve spinal doğum arasında sadece bölgesel fark vardır. Epidural doğum da dura çevresindeki bölgeye anestezik madde verilirken spinal anestezi de daha derine anestezi verilmesiyle ağrı hissinin azalması sağlanır. Spinal anestezi, daha çok epidural anestezinin yapılamadığı durumlarda ya da komplikasyon olarak ortaya çıkar. Spinal anastezi geç dönemde baş ağrısı yapabildiği için genelde tercih edilen bir anestezi türü değildir. Ancak gerekli şartlar altında yapılması uygundur.
Epidural Doğumda Olası Komplikasyonlar Nelerdir?
Epidural anestezide kullanılan ilaçlar kana çok az geçtiği için hatta kana geçseler bile plasentadan geçip bebeğe ulaşma ihtimali çok düşük olduğu için bebek üzerinde olumsuz bir etki beklenmemektedir. Genelde epidural anestezi yapıldığında bebeğin sağlığı üzerinde dikkatlice izlem gerekmektedir. Epidural anestezinin uygulamaya başlanacağı zaman çok önemlidir. Eğer doğum eylemi başlamadan anne adayına epidural anestezi yapılırsa doğum eyleminin düzeni bozulur doğum süresi uzar. Doğum anında epidural anestezi bazen kişinin ıkınma özelliğini ortadan kaldırdığı için vakum ya da sezaryene geçiş yaşanabilir.
Epidural Yapılırken Acı Duyulur mu?
Epidural anestezi yapılırken iğnenin gireceği bölge ve alanın çevresi lokal olarak uyuşturulur. Bu nedenle anne adayı epidural anestezi işlemi yapılırken ağrı ve acı hissetmez.